Klasyfikacja antyoksydantów

Współczesny człowiek zmaga się z wieloma czynnikami, które obciążają organizm i zaburzają jego równowagę pro i antyoksydacyjną, przyczyniając się tym samym do osłabienia układu odpornościowego, czy rozmaitych dolegliwości i zaburzeń prowadzących do chorób. Matka natura wyposażyła produkty roślinne w wiele substancji o działaniu biologicznie aktywnym, nad których większością po dziś dzień głowią się naukowcy. Jedną z najlepiej poznanych i najbardziej docenianych grup są antyoksydanty.

Antyoksydanty inaczej nazywane są przeciwutleniaczami lub antyutleniaczami. Chronią nas przed niekorzystnymi zmianami spowodowanymi procesami oksydacyjnymi. Pomagają także przedłużać trwałość produktów spożywczych. W organizmie pełnią niesamowicie ważne role. Najczęściej kojarzone są z działaniem antykancerogennym. Niemniej jednak ich prozdrowotny wpływ jest znacznie bardziej rozszerzony.

W organizmie człowieka współdziałają antyoksydanty egzogenne i endogenne. Stanowią one naturalną tarczę obronną, która chroni ciało przed wolnymi rodnikami i zapobiega rozwijaniu się wielu patologicznych zaburzeń prowadzących do rozmaitych chorób – w tym chorób cywilizacyjnych i nowotworów.

Antyoksydanty endogenne są grupą związków, które nasz organizm potrafi samodzielnie syntetyzować – zakładając, że sprzyjają mu ku temu właściwe warunki, które najczęściej związane są z odżywianiem. Do tej grupy zaliczyć możemy kwas liponowy, glutation, albuminy, czy melatoninę.

Z kolei antyoksydanty egzogenne są związkami pobieranymi z pożywienia. Nasze ciało nie jest w stanie samodzielnie ich wytworzyć. Mają one udowodnioną skuteczność w przeciwdziałaniu wielu współczesnym chorobom, jak również pomagają niwelować negatywny wpływ stresu oksydacyjnego, który przyczynia się do powstawania w organizmie większej ilości procesów prozapalnych.

Do antyoksydantów egzogennych zaliczyć możemy:

• • Witaminę C, która wzmacnia naczynia krwionośne, przeciwdziała nadmiernej aktywności wolnych rodników, działa przeciwzapalnie. Znaleźć ją możemy w owocach cytrusowych, jagodach, kiwi, owocach dzikiej róży, papryce.
  • Prowitaminę A, która wspiera pracę oczu, przeciwdziała nowotworom, wzmacnia układ immunologiczny. Znaleźć ją możemy w marchwi, dyni, moreli, batatach, papryce, szczawiu, natce pietruszki, szpinaku.
  • Witaminę E, która chroni organizm przed stresem oksydacyjnym i uszkodzeniem komórek, wspiera prawidłową regenerację ran i skóry, opóźnia procesy starzenia. Znaleźć ją możemy w: oleju z kiełków pszenicy, orzechach, szpinaku, kiełkach, brukselce, sałacie.
  • Likopen, który jest niezwykle silnym, ciągle poznawanym przez świat nauki związkiem o wielokierunkowym wpływie na organizm. Ma udowodnione działanie przeciwzapalne, skutecznie ogranicza ilość wolnych rodników w organizmie, zapobiega powstawaniu wielu nowotworów. Znaleźć go możemy w papai, arbuzie, czy pomidorach. Najwyższą aktywność wykazuje po obróbce cieplnej, dlatego warto stawiać na soki pomidorowe, sosy, zupy, ketchup, czy koncentraty.
  • Polifenole, które uszczelniają naczynia krwionośne, chronią serce, pomagają regulować ciśnienie krwi. Znajdziesz je w zielonej herbacie, dobrej jakości oliwie z oliwek, jagodach, orzechach, owocach, czerwonym winie.
  • Luteinę, która wspomaga prawidłowe widzenie, pomaga chronić oczy przed promieniowaniem UV, ma działanie wspierające układ immunologiczny. Znajdziesz ją w żółtku jaja, zielonym groszku, brokułach, dyni, sałacie rzymskiej, pomidorach.

Związki takie, jak: koenzym Q10, miedź, mangan, kobalt, selen – należą zarówno do grupy antyoksydantów endogennych, jak i egzogennych.

Do jednych z najsilniejszych antyoksydantów egzogennych zaliczyć możemy likopen. Ten związek aktywny po poddaniu obróbce termicznej – osiąga swoją najwyższą aktywność biologiczną.

Potrafi on między innymi:

• Obniżać poziom stanów zapalnych
• Przeciwdziałać rozwojowi wielu chorób nowotworowych
• Stabilizować stosunek cholesterolu LDL do HDL
• Przeciwdziałać nadmiernej aktywności wolnych rodników, które przyczyniają się nie tylko do przedwczesnych procesów starzenia, ale także do zaburzania równowagi pro i antyoksydacyjnej
• Wspierać prawidłowe ciśnienie krwi
• Wzmacniać serce
• Chronić przed nadciśnieniem tętniczym
• Zapobiegać problemom związanych z prostatą u mężczyzn.

Jeśli chcemy regularnie dostarczać naszemu ciału wysoce aktywnego i biodostępnego przeciwutleniacza, jakim jest likopen – należy wzbogacić dietę o skondensowane nutraceutyki antyoksydacyjne, np. sok likopenowy z naturalną witaminą C – o wysokiej zawartości składnika aktywnego (12 mg/100 ml).

Zebrane informacje prowadzą do wniosku, iż rozsądnym jest korzystać z tego, co oferuje nam matka natura – tym bardziej, że słuszność tego wyboru potwierdzają liczne badania naukowe. Im bliższy naturze produkt, bądź też stworzony z poszanowaniem dla jej zasad – tym lepiej rozumiany i wykorzystywany jest on przez ludzki organizm.